Prawo europejskie

Czym jest prawo europejskie i w których krajach ono obowiązuje?

Określeniem "prawo europejskie" nazywa się rozporządzenia wydane na poziomie europejskim, które dotyczą zabezpieczenia społecznego. Jest to zasadniczo

rozporządzenie (WE) numer 883/2004

i

rozporządzenie (WE) numer 987/2009

Prawo europejskie obowiązuje obecnie w następujących krajach członkowskich Unii Europejskiej:

Belgia	Bułgaria
Dania	Niemcy
Estonia	Finlandia
Francja	Grecja
	Irlandia
Włochy	Chorwacja
Łotwa	Litwa
Luksemburg	Quelle: Quelle: BEM - Fotolia.com - Malta
Holandia	Austria
Polska	Portugalia
Rumunia	Szwecja
Słowacja	Słowenia
Hiszpania	Czechy
Węgry	Cypr (część grecka)

Prawo europejskie ma także zastosowanie w stosunku do następujących krajów:

Szwajcarią

państwa EOG:

	Islandia
	Liechtenstein
	Norwegia

Á propos: Gdy na naszej stronie internetowej dla ułatwienia mówimy o "państwie członkowskim" albo używamy przymiotnika "członkowski", to mamy na myśli wszystkie wyżej wymienione państwa, w stosunku do których zastosowanie ma prawo europejskie.

Do grona tych państw zalicza się w szczególności Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandia Północna. Co prawda w dniu 29 marca 2017 r. Zjednoczone Królestwo zadeklarowało wolę wystąpienia z Unii Europejskiej, ale do czasu faktycznego wystąpienia prawo europejskie ma tu nadal zastosowanie bez żadnych ograniczeń.

Co reguluje prawo europejskie?

Prawo europejskie zostało stworzone z myślą o ludziach, którzy pracowali lub pracują w różnych krajach europejskich. Ma ono zapewnić, by na polu zabezpieczenia społecznego nie odczuli oni niekorzystnych dla siebie sytuacji.

Prawo europejskie jest prawem obowiązującym na terenie Unii Europejskiej, które stoi ponad prawem niemieckim i unieważnia sprzeczne z nim niemieckie przepisy prawne. Istniejące już roszczenia wynikające z przepisów prawa niemieckiego nie mogą jednak zostać odebrane albo zmniejszone.

Oto najważniejsze zasady prawa europejskiego:

• Równe traktowanie obywateli wszystkich krajów członkowskich,
• Sumowanie okresów ubezpieczeniowych ze wszystkich krajów członkowskich w celu sprawdzenia, czy istnieje roszczenie o wypłatę renty lub emerytury,
• Równouprawnienie obszarów państw członkowskich do eksportu świadczeń.

W odniesieniu do kogo obowiązuje prawo europejskie?

Prawo europejskie działa na korzyść obywateli Unii Europejskiej, państw EOG (Islandia, Lichtenstein, Norwegia) i Szwajcarii oraz rodziny zmarłego, który pobierał świadczenie rentowo-emerytalne.

Ma ono także zastosowanie w stosunku do osób nieposiadających żadnego obywatelstwa i uchodźców oraz rodziny zmarłego, który pobierał świadczenie rentowo-emerytalne, gdy osoby te mają swoje miejsce pobytu w kraju członkowskim, krajach EOG lub w Szwajcarii.

Ponadto pod pewnymi warunkami prawo europejskie może także obowiązywać w stosunku do osób, które nie mają obywatelstwa państwa członkowskiego (tzw. obywatele państw trzecich).

Bliższych informacji o prawie europejskim mogą Państwo zasięgnąć w bezpłatnej broszurze pt. "Życie i praca w Europie" (niem. „Leben und arbeiten in Europa“).

Życie i praca w Europie

Informacje Komisji Europejskiej dotyczące Państwa praw w poszczególnych krajach

Komisja Europejska

System elektronicznej wymiany informacji dotyczących zabezpieczenia społecznego (EESSI)

Deutsche Fassung

Umowy o zabezpieczeniu społecznym

Z którymi państwami Niemcy zawarły umowy o zabezpieczeniu społecznym?

Do tej pory Republika Federalna Niemiec podpisała dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym z 20 państwami. Umowy te regulują przede wszystkim nabywanie roszczeń rentowo-emerytalnych oraz wypłatę rent i emerytur w danym państwie.

W zakresie ubezpieczenia rentowo-emerytalnego Republika Federalna Niemiec posiada obecnie umowy z następującymi państwami:

Państwa / Kraje	Flaga	data wejścia w życie
Australią		1.1.2003
Albania		1.12.2017
Brazylią		1.5.2013
Bośnią i Hercegowiną		1.9.1969
Chile		1.1.1994
Indie		1.5.2017
Izrael		1.5.1975
Japonią		1.2.2000
Kanadą i Quebec		1.4.1988
Kosowo		1.9.1969
Maroko		1.8.1986
Macedonia Północna		1.1.2005
Czarnogórą		1.9.1969
Filipiny		1.6.2018
Republiką Korei		1.1.2003
Republika Mołdawii		1.3.2019
Serbią		1.9.1969
Tunezją		1.8.1986
Turcją		1.11.1965
Urugwaj	Quelle:Wikimedia Commons	1.2.2015
USA		1.12.1979

Szczególny rodzaj umowy, zwaną umową o oddelegowaniu (niem. Entsendeabkommen), Republika Federalna Niemiec zawarła z następującym państwem:

Kraj	Flaga	data wejścia w życie
Chińską Republiką Ludową		4.4.2002

Umowa o oddelegowaniu mówi o tym, że pracownicy, którzy czasowo zatrudnieni są przez swoje przedsiębiorstwo w innym państwie objętym umową o zabezpieczeniu społecznym, nie muszą płacić podwójnych składek na ubezpieczenie rentowo-emerytalne ani ubezpieczenie od bezrobocia. Wyżej wymieniona umowa nie zawiera dalszych regulacji, np. dotyczących nabywania roszczeń rentowo-emerytalnych ani wypłaty rent i emerytur.

W stosunku do kogo obowiązują umowy o zabezpieczeniu społecznym?

Umowy o zabezpieczeniu społecznym działają przede wszystkim na korzyść obywateli państw objętych tymi umowami. Tym niemniej, w zależności od umowy mogą one mieć także zastosowanie w stosunku do osób, które nie posiadają obywatelstwa kraju objętego umową o zabezpieczeniu społecznym.

Broszury informacyjne

Deutsche Fassung

Roszczenie, wniosek i naliczanie świadczenia

Weryfikacja roszczenia

Aby otrzymać świadczenie rentowo-emerytalne, należy spełnić różne warunki w poszczególnych krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz w krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym. Każdy ubezpieczyciel dokonuje zawsze samodzielnej weryfikacji, czy według obowiązujących w jego kraju przepisów narodowych wnioskującemu przysługuje świadczenie rentowo-emerytalne, a jeśli tak, to wypłaca mu rentę bądź emeryturę. Jest zatem możliwe, że jedna osoba otrzyma świadczenie rentowo-emerytalne z kilku krajów, w zależności od tego, gdzie miały miejsce okresy ubezpieczeniowe i czy w tych krajach zostały spełnione warunki przyznania świadczenia. W takim wypadku nie istnieje "emerytura europejska" lub "emerytura łączona" wypłacana tylko przez jeden kraj członkowski albo kraj objęty umową o zabezpieczeniu społecznym.

Aby otrzymać niemiecką emeryturę należy między innymi osiągnąć określony wiek emerytalny i wykazać minimalny okres ubezpieczeniowy, tzw. "okres oczekiwania".

Okres ten jest w Niemczech różny w zależności od rodzaju świadczenia rentowo-emerytalnego. W przypadku emerytury u osób szczególnie długo ubezpieczonych wynosi on 45 lat, a w przypadku emerytury przyznawanej po osiągnięciu ustawowego wieku tylko 5 lat. Zgodnie z prawem europejskim na okres oczekiwania składają się łącznie niemieckie okresy ubezpieczeniowe i okresy z innych krajów członkowskich. Podobne regulacje obowiązują w krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym.

Ponadto dla szczególnych świadczeń dla górników można spełnić różne czasy oczekiwania, zliczając razem okresy pracy w górnictwie w innych krajach członkowskich oraz w niektórych krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym.

Aby otrzymać niemieckie świadczenie rentowo-emerytalne, oprócz wykazania odpowiedniego okresu ubezpieczeniowego należy także spełnić szczególne warunki, tzn. wykazać, że w konkretnych okresach przed rozpoczęciem wypłaty świadczenia uiszczane były obowiązkowe składki na ubezpieczenie rentowo-emerytalne na podstawie zatrudnienia lub działalności podlagającej obowiązkowi odprowadzaniu składek. Można przy tym uwzględnić odpowiednie okresy z innego kraju członkowskiego albo z kraju objętego umową o zabezpieczeniu społecznym.

Przy weryfikacji, czy spełnione są warunki, by wnioskujący otrzymał świadczenie, inne kraje członkowskie bądź kraje objęte umową o zabezpieczeniu społecznym muszą także uwzględnić niemieckie okresy ubezpieczeniowe.

Prosimy zwrócić uwagę, że zsumowanie okresów ubezpieczeniowych następuje w tylko wewnątrz poszczególnych krajów członkowskich oraz osobno między Republiką Federalną Niemiec a krajami objętymi umową o zabezpieczeniu społecznym, ale nie między tymi krajami. Na przykład jeśli pracowali Państwo w Republice Federalnej Niemiec, w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Kanadzie, to niemieckie okresy ubezpieczeniowe mogą być zsumowane z brytyjskimi i irlandzkimi według prawa europejskiego lub niemieckie z kanadyjskimi według umowy o zabezpieczeniu społecznym, jaka obowiązuje między Kanadą a Niemcami. Nie jest możliwe zsumowanie wszystkich okresów (niemieckiego, brytyjskiego, irlandzkiego i kanadyjskiego), na przykład w celu osiągnięcia okresu oczekiwania wynoszącego 45 lat.

Wyjątki od tej reguły mają miejsce tylko w przypadku nowych umów o zabezpieczeniu społecznym, przykładowo między Brazylią a Urugwajem. Te nowe umowy o zabezpieczeniu społecznym umożliwiają zsumowanie okresów ubezpieczeniowych w kilku krajach członkowskich oraz w danym kraju objętym tą umową.

Aby spełnić wymogi związane z uzyskaniem świadczenia rentowo-emerytalnego nie da się zsumować niemieckich okresów ubezpieczeniowych z okresami, które miały miejsce w państwie, z jakim Republika Federalna Niemiec nie zawarła umowy o zabezpieczeniu społecznym.

Wymogi związane z otrzymaniem emerytury, na przykład osiągnięcie wieku emerytalnego oraz istnienie inwalidztwa weryfikowane są wyłącznie na podstawie danego prawa krajowego. Może się więc zdarzyć, że w jednym kraju spełnione są wymogi, by otrzymać świadczenie, podczas gdy w innym mogą one zostać spełnione później, ponieważ obowiązuje w nim na przykład wyższy wiek emerytalny. Powinni zatem zasięgnąć Państwo na czas informacji w danym kraju, kiedy najwcześniej mogą Państwo otrzymać świadczenie rentowo-emerytalne i kiedy najpóźniej muszą Państwo złożyć stosowny wniosek. Rad i pomocy pod tym względem udzielają nasze poradnie i punkty informacyjne, względnie ubezpieczyciele zagraniczni.

Wniosek

Jeśli przebywają Państwo w innym kraju członkowskim albo kraju obojętnym umową o zabezpieczeniu społecznym, wówczas w celu dotrzymania terminu mogą Państwo złożyć wniosek o niemiecką rentę lub emeryturę u ubezpieczyciela w tym kraju. Jeśli przebywają Państwo w Niemczech, to w Deutsche Rentenversicherung mogą Państwo złożyć wniosek o rentę lub emeryturę, by w ten sposób dotrzymać terminu w innym kraju członkowskim albo kraju objętym umową o zabezpieczeniu społecznym. Dotyczy to również składania środków zaskarżenia przeciwko decyzjom ubezpieczycieli zagranicznych.

Jeśli złożą Państwo wniosek o rentę lub emeryturę w jednym państwie, a okresy ubezpieczeniowe miały miejsce w kilku państwach członkowskich albo w kilku krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym, wówczas uznaje się, że dokument ten obowiązuje jednocześnie jako wniosek o odpowiednie świadczenie rentowo-emerytalne w tych państwach. Oznacza to, że wymagane jest złożenie tylko jednego wniosku. Ubezpieczyciel, do którego wpłynął wniosek, informuje o tym fakcie innych ubezpieczycieli zagranicznych i wszczyna dla Państwa postępowanie rentowo-emerytalne także w tych krajach.

Dlatego w Państwa wniosku o świadczenie rentowo-emerytalne należy zawsze podać okresy ubezpieczeniowe, jakie miały miejsce we wszystkich krajach członkowskich i krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym.

Jeśli mają Państwo okresy ubezpieczenia w kraju, z którym Republika Federalna Niemiec nie zwarła umowy o zabezpieczeniu społecznym, wówczas muszą Państwo sami nawiązać kontakt z zagranicznym ubezpieczycielem w tym państwie.

Jeśli mieszkają Państwo w Niemczech, to w rozdziale "Świadczenia", w części dotyczącej składania wniosków, znajdą Państwo dalsze informacje dotyczące tej procedury. Mogą także Państwo pobrać i wydrukować niemieckie formularze do wniosku.

Jeśli mieszkają Państwo w innym kraju członkowskim albo w kraju objętym umową o zabezpieczeniu społecznym, wówczas zalecamy złożenie wniosku w kraju zamieszkania.

Prosimy zwrócić uwagę, że w poszczególnych krajach unijnych obowiązują bardzo różne regulacje dotyczące wieku emerytalnego. Na przykład w jednym kraju wiek ten może się zaczynać wraz z osiągnięciem 60-tego roku życia, podczas gdy w innych krajach wynosi on 67 lat. Dlatego zawsze należy wcześniej zasięgnąć informacji o Państwa roszczeniach rentowo-emerytalnych w poszczególnych krajach.

Obliczanie wysokości renty lub emerytury

Przy naliczeniu renty lub emerytury obowiązuje zasada, że każdy kraj członkowski albo kraj objęty umową o zabezpieczeniu społecznym wypłaca rentę lub emeryturę tylko na podstawie okresów ubezpieczeniowych, jakie miały miejsce w tym kraju oraz na podstawie własnych przepisów prawnych.

Zsumowanie okresów ubezpieczeniowych ma miejsce tylko w celu osiągnięcia minimalnego okresu ubezpieczeniowego i spełnienia szczególnych wymogów z zakresu prawa ubezpieczeń. Nie ma sytuacji, w której tylko jeden kraj unijny albo kraj objęty umową o zabezpieczeniu społecznym wypłaca świadczenia rentowo-emerytalne w imieniu wszystkich pozostałych krajów.

Wyjątkiem od tej reguły są tzw. "małe świadczenia rentowo-emerytalne". Tutaj prawo europejskie oraz niektóre umowy o zabezpieczeniu społecznym przewidują przejęcie okresów ubezpieczeniowych z innego państwa, gdy nie osiągnięto tam określonego okresu ubezpieczeniowego (np. gdy okres ten jest krótszy niż jeden rok).

Jeśli zatem byli Państwo zatrudnieni w kilku krajach członkowskich albo w kilku krajach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym, wówczas, o ile spełnione są określone wymogi, z każdego kraju zatrudnienia otrzymają Państwo świadczenie rentowo-emerytalne. Wyjątkiem od tej reguły jest tzw. "mała emerytura".

Prawo europejskie zawiera także przepisy dotyczące obliczania wysokości świadczeń rentowo-emerytalnych, zgodnie z którymi okresy ubezpieczeniowe z innych krajów członkowskich mogą mieć wpływ na kalkulację niemieckiego świadczenia emerytalnego. Zagraniczne okresy ubezpieczeniowe mogą wpływać pozytywnie na to naliczenie.

Bliższe informacje dotyczące kalkulacji świadczeń rentowo-emerytalnych zgodnie z prawem europejskim znajdą Państwo w broszurze informacyjnej pt. "Życie i praca w Europie" (niem. „Leben und arbeiten in Europa“).

Życie i praca w Europie

Deutsche Fassung

Wypłata niemieckiej renty lub emerytury w innym państwie

Pobyt na terenie Unii Europejskiej

W przypadku zwykłego miejsca pobytu na terenie Unii Europejskiej osoby uprawnione do świadczenia otrzymują z reguły pełną emeryturę tak jak w Niemczech, z uwzględnieniem wszystkich okresów wolnych i niewolnych od składek. Dotyczy to także roszczeń emerytalnych z okresów, które zostały wypracowane poza dzisiejszym obszarem Republiki Federalnej Niemiec, ale które zawarte są w niemieckim świadczeniu rentowo-emerytalnym, jak na przykład okresy składkowe z obszarów Rzeszy albo okresy składkowe i zatrudnienia określone w ustawieFremdrentengesetz , która dotyczy osób wypędzonych i tzw. późnych przesiedleńców.

Te same zasady obowiązują w przypadku posiadania zwykłego miejsca pobytu na terenie Islandii, Lichtensteinu, Norwegii i Szwajcarii. Osobą uprawnioną do pobierania świadczenia musi być jednak obywatel któregoś z tych państw, obywatel Unii Europejskiej a w przypadku śmierci tej osoby - członek jego rodziny.

Zmniejszenie świadczenia może nastąpić w pojedynczych przypadkach wtedy, gdy istniejąca renta lub emerytura została naliczona w oparciu o umowę z Polską sprzed 1975 r., ponieważ wówczas polskie okresy ubezpieczeniowe są już uwzględnione w niemieckim świadczeniu. Taka sama sytuacja może mieć miejsce, gdy niemiecka renta lub emerytura została obliczona w oparciu o umowę między byłym NRD a Bułgarią, Rumunią, Słowacją, Czechami lub Węgrami. W przypadku przeprowadzki nie można już zastosować wyżej wymienionych umów.

Pobyt na terenie państw objętych umową o zabezpieczeniu społecznym

Pewne ograniczenia mogą także nastąpić w przypadku pobytu w państwie, z którym Niemcy podpisały umowę o zabezpieczeniu społecznym.

Tutaj nie można wypłacać świadczenia z uwzględnieniem okresów, które zostały wypracowane poza dzisiejszym obszarem Republiki Federalnej Niemiec, ale które zawarte są w niemieckiej emeryturze, jak okresy składkowe z obszarów Rzeszy albo okresy składkowe i zatrudnienia określone w ustawie Fremdrentengesetz.

Z reguły w państwach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym nie może być także wypłacana renta z tytułu pełnej niezdolności do pracy zarobkowej, gdy świadczenie to przyznano tylko ze względu na zamknięty dostęp do części niemieckiego rynku pracy, a nie na podstawie sprawności danej osoby. Roszczenie o wypłatę renty z tytułu pełnej niezdolności do pracy zarobkowej na podstawie zamkniętego dostępu do części niemieckiego rynku pracy może być jedynie realizowane w następujących państwach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym: Bośnia i Hercegowina, Izrael, Kosowo, Maroko, Czarnogóra, Serbia i Tunezja.

Pobyt na terenie państw trzecich

W przypadku zwykłego miejsca pobytu na terenie innych państw niż kraje Unii Europejskiej, Islandia, Lichtenstein, Norwegia i Szwajcaria oraz państw, które są objęte umową z Niemcami o zabezpieczeniu społecznym, obowiązują takie same ograniczenia, jak w państwach objętych umową o zabezpieczeniu społecznym.

To znaczy, że w takich przypadkach nie można wypłacić emerytury z czasów wypracowanych poza obszarem dzisiejszej Republiki Federalnej Niemiec, które są zawarte w niemieckiej emeryturze. Ponadto nie można także wypłacić renty z tytułu pełnej niezdolności do pracy zarobkowej, która opiera się tylko na braku dostępu do części niemieckiego rynku pracy.

Dodatkowo okresy wypracowane na terenie byłego NRD, które na podstawie miejsca zamieszkania w dniu 18.5.1990 w Republice Federalnej Niemiec oceniono uwzględniając standardy Niemiec Zachodnich, należy w państwach trzecich przestawić na obecnie nadal niższy poziom wschodnioniemiecki.

Oprócz tego renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz świadczenia rentowo-emerytalne dla górnikówz tytułu zmniejszonej zdolności do wykonywania zawodu w górnictwie mogą być wypłacane tylko wtedy, gdy roszczenie o ich wypłatę istniało już w Niemczech.

Przelew bankowy za granicę

Także w przypadku zwykłego miejsca pobytu poza granicami Niemiec w innym państwie niemieckie świadczenie rentowo-emerytalne można przelać na konto w banku w Niemczech. Koszty przelewu ponosi Deutsche Rentenversicherung. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest także dokonanie przelewu na konto zaufanej osoby posiadającej konto bankowe w Niemczech, jeśli przekaże ona pieniądze osobie uprawionej do świadczenia.

Możliwe jest także wykonanie przelewu na własne konto osoby uprawionej do świadczenia w banku państw SEPA na terenie Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinu i Norwegii. Koszty takiego przelewu ponosi również Deutsche Rentenversicherung.

Oczywiście świadczenie rentowo-emerytalne można także przelać na własne konto rencisty lub emeryta w banku znajdującym się w innym państwie niż te wymienione powyżej. Tutaj Deutsche Rentenversicherung we współpracy z serwisem rentowo-emerytalnym Deutsche Post AG korzysta ze standardowych, korzystnych cenowo dróg płatniczych, w ramach których następuje także przewalutowanie świadczenia na walutę państwa pobytu. Tak jak w Niemczech lub w innych wyżej wymienionych państwach Deutsche Rentenversicherung pokrywa koszty przelewu do pierwszego banku, któremu udzieliła zlecenia. Inne wydatki, opłaty związane z przewalutowaniem czy straty wynikające z różnic kursu nie są pokrywane. Koszty te musi ponieść osoba uprawiona do otrzymywania świadczenia.

Aby wypłacić rentę lub emeryturę, Deutsche Rentenversicherung musi mieć międzynarodowy kod banku (BIC) oraz międzynarodowy numer konta (IBAN) rencisty bądź emeryta. Do tego celu przewidziane są oświadczenia płatnicze, na których bank potwierdza dane konta bankowego. Dla Włoch i Kanady/USA istnieją osobne oświadczenie płatnicze.

Poświadczenie o pozostawaniu przy życiu

W przypadku pobytu w innym państwie poza granicami Niemiec serwis rentowo-emerytalny Deutsche Post AG sprawdza raz w roku, czy osoba uprawiona do świadczenia jest jeszcze przy życiu. Osoba ta otrzymuje pocztą pisemne poświadczenie o pozostawaniu przy życiu, które musi potwierdzić i bezzwłocznie odesłać. Tego rodzaju potwierdzenia mogą z reguły dokonać wszystkie urzędy oraz instytucje rentowo-emerytalne, jak również instytucje bankowe w kraju pobytu, posiłkowo także niemieckie przedstawicielstwa dyplomatyczne.

Niektóre państwa jak Belgia, Finlandia, Izrael, Włochy, Luksemburg, Holandia, Austria, Polska, Szwecja, Szwajcaria i Hiszpania zgłaszają śmierć osób uprawnionych do świadczeń rentowo-emerytalnych, tak że najczęściej rezygnuje się tutaj z pisemnego poświadczenia o pozostawaniu przy życiu.

Deutsche Fassung

Przeniesienie miejsca zamieszkania do innego kraju

Obowiązki informowania

Prosimy zwrócić uwagę, że przyznana już Państwu renta lub emerytura może w pojedynczych wypadkach ulec zmniejszeniu lub nawet zostać odebrana, jeśli przeniosą Państwo swoje zwykłe miejsce zamieszkania do innego kraju. Najczęściej świadczenie nie ulega żadnej zmianie, ale istnieją wyjątki od tej reguły (Wypłata niemieckiej renty lub emerytury w innym państwie).

Dlatego spoczywa na Państwu ustawowy obowiązek bezzwłocznego poinformowania nas o przeniesieniu Państwa miejsca zamieszkania. W ten sposób mogą Państwo zyskać pewność co do wysokości renty lub emerytury, która przysługuje Państwu w innym kraju i uniknąć ewentualnych roszczeń o zwrot niesłusznie pobranych świadczeń.

O przeniesieniu Państwa miejsca zamieszkania powinni Państwo w miarę możliwości poinformować serwis rentowo-emerytalny Deutsche Post AG już na dwa miesiące przed przeprowadzką, aby Państwa renta lub emerytura mogła zostać przestawiona bez wystąpienia żadnych przerw w płatnościach. Nawet jeśli wysokość Państwa świadczenia nie ulegnie zmianie to przestawienie wymaga trochę czasu z powodów technicznych. Oto adres:

Deutsche Post AG
Niederlassung Renten Service
13496 Berlin
Niemcy
Tel: +49 221 569 2777
Faks: +49 221 569 2778

Oczywiście alternatywnie mogą Państwo poinformować właściwego ubezpieczyciela rentowo-emerytalnego .

W celu weryfikacji Państwa roszczenia o dalszą wypłatę świadczenia rentowo-emerytalnego prosimy podać następujące informacje, o ile są one znane:

• Państwa aktualne obywatelstwo,
• Nazwę kraju, do którego planują Państwo przenieść swoje miejsce pobytu,
• Czy chcą tam Państwo zamieszkać na stałe czy tylko tymczasowo, a jeśli tak, to na jak długo,
• Państwa nowy adres,
• Nowe lub stare dane konta bankowego razem z BIC i IBAN oraz
• Datę planowanego przeniesienia miejsca zamieszkania.

Powyższe informacje powinny być w miarę możliwości pełne. Ponadto prosimy podać Państwa numer ubezpieczenia.

Udzielanie porad i informacji

Oczywiście jeszcze przed podjęciem decyzji o przeprowadzce mogą Państwo zasięgnąć u nas informacji o Państwa roszczeniu o wypłatę niemieckiej renty lub emerytury w innym kraju. Aby otrzymać osobistą poradę, mogą Państwo uzgodnić termin w jednym z naszych punktów doradczo-informacyjnych.

Oczywiście Deutsche Rentenversicherung może także przysłać Państwu pisemną informację o Państwa roszczeniu o wypłatę niemieckiej renty lub emerytury w konkretnym kraju. W tym celu wystarczy wysłać krótkie zapytanie do Państwa ubezpieczyciela rentowo-emerytalnego. Prosimy przy tym podać Państwa aktualne obywatelstwo oraz nazwę kraju, w którym planują Państwo pobyt ze wskazaniem, czy będzie on miał charakter stały czy tylko tymczasowy. Aby uniknąć pomyłek i nieporozumień, w Państwa zapytaniu prosimy wyraźnie określić, że pragną Państwo jedynie zasięgnąć informacji co do konsekwencji ewentualnej przeprowadzki. Jeśli ostatecznie podejmą Państwo decyzję o przeprowadzce, wówczas prosimy nas o tym na czas powiadomić.

Ubezpieczenie zdrowotne i opiekuńcze

Z pewnością ważnym dla Państwa aspektem będzie również kwestia Państwa ubezpieczenia zdrowotnego i opiekuńczego w innym kraju. Ubezpieczenie to zależy od tego, jak byli Państwo ubezpieczeni do tej pory, w którym kraju Państwo przebywają, czy pobyt ten ma charakter stały czy tylko tymczasowy oraz czy pobierają Państwo także rentę lub emeryturę w kraju swojego pobytu. Istnieją tutaj szczególne regulacje obowiązujące w stosunku do krajów Unii Europejskiej oraz Islandii, Liechtensteinu, Norwegii i Szwajcarii.

Pod pewnymi warunkami Deutsche Rentenversicherung może nadal dotować Państwa składki na ubezpieczenie zdrowotne w innym kraju.

W razie pytań odnośnie dalszego ubezpieczenia zdrowotnego lub opiekuńczego za granicą prosimy zwrócić się do Państwa kasy chorych.

Deutsche Fassung

Instytucje łącznikowe

Niemieckie instytucje łącznikowe

Jako instytucja łącznikowa Deutsche Rentenversicherung jest również instytucją kontaktową dla osób ubezpieczonych, które posiadają zagraniczne okresy ubezpieczenia lub które mieszkają za granicą.

Jesteśmy dla Państwa odpowiednią instytucją kontaktową, jeśli:

• jako obywatele innego kraju mieszkają Państwo poza granicami Republiki Federalnej Niemiec
• jako obywatele innego kraju mieszkają Państwo na terenie Republiki Federalnej Niemiec i posiadają Państwo zagraniczne okresy ubezpieczeniowe
• mieszkają Państwo za granicą
• są Państwo obywatelami niemieckimi i posiadają Państwo zagraniczne okresy ubezpieczeniowe.

Nasze zadania:

• Weryfikujemy Państwa wniosek o przyznanie emerytury lub renty z niemieckiego ubezpieczenia rentowo-emerytalnego.
• Weryfikujemy Państwa wniosek o zwrot składek z niemieckiego ubezpieczenia rentowo-emerytalnego.
• Jeśli mają Państwo swoje miejsce zamieszkania na terenie Republiki Federalnej Niemiec, to przekazujemy Państwa wniosek o przyznanie zagranicznej renty lub emerytury do ubezpieczyciela zagranicznego.
• Jeśli mają Państwo swoje miejsce zamieszkania za granicą, to przelewamy niemiecką rentę lub emeryturę za granicę.
• Na Państwa życzenie wysyłamy Państwu powiadomienie rentowo-emerytalne (niem. Rentenauskunft).

Zapytania i wnioski związane z prawem europejskim i umowami o zabezpieczeniu społecznym są w Niemczech weryfikowane przez różnych ubezpieczycieli. Jeśli mieszkali lub pracowali Państwo w jednym lub kilku krajach członkowskich lub krajach objętych umowami o ubezpieczeniu społecznym, wówczas właściwą dla Państwa instytucją jest

• Deutsche Rentenversicherung Bund
• Deutsche Rentenversicherung Knappschaft-Bahn-See albo
• ubezpieczyciel regionalny Deutsche Rentenversicherung.

Zasadniczo właściwą dla Państwa niemiecką instytucją ubezpieczeniową jest zawsze ta instytucja, do której ostatnio wpłacane były niemieckie składki.

Jeśli ostatnio Państwa niemieckie składki były wpłacane do Deutsche Rentenversicherung Bund (dawna nazwa "Bundesversicherungsanstalt für Angestellte – BfA"), wówczas jest to Państwa właściwa instytucja kontaktowa.

Jeśli kiedykolwiek została za Państwa wpłacona przynajmniej jedna niemiecka składka do Deutsche Rentenversicherung Knappschaft-Bahn-See (dawna nazwa "Bundesknappschaft, Bahnversicherungsanstalt und Seekasse"), wówczas jest to Państwa właściwa instytucja kontaktowa.

Jeśli Państwa ostatnia niemiecka składka została wpłacona do ubezpieczyciela regionalnego (niem. Regionalträger, dawniej Landesversicherungsanstalten – LVA’en), wówczas Państwa instytucją kontaktową jest ubezpieczyciel regionalny właściwy dla danego państwa członkowskiego lub państwa objętego umową o zabezpieczeniu społecznym:

Państwo członkowskie lub objęte umową o zabezpieczeniu społecznym	ściwy niemiecki ubezpieczyciel rentowo-emerytalny
Australia	Deutsche Rentenversicherung Oldenburg-Bremen
Austria	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Belgią	Deutsche Rentenversicherung Rheinland
Bośnia i Hercegowina	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Brazylia	Deutsche Rentenversicherung Nordbayern
Bułgaria	Deutsche Rentenversicherung Mitteldeutschland
Kanada	Deutsche Rentenversicherung Bayern Nord
Chile	Deutsche Rentenversicherung Rheinland
Chorwacja	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Cypr (część grecka)	Deutsche Rentenversicherung Baden-Württemberg
Dania	Deutsche Rentenversicherung Nord
Estonia	Deutsche Rentenversicherung Nord
Finlandia	Deutsche Rentenversicherung Nord
Francja	Deutsche Rentenversicherung Rheinland-Pfalz (w konkretnych wyjątkowych przypadkach także Saarland)
Grecja	Deutsche Rentenversicherung Baden-Württemberg
Węgry	Deutsche Rentenversicherung Mitteldeutschland
Islandia	Deutsche Rentenversicherung Westfalen
Indie	Deutsche Rentenversicherung Nord
Irlandia	Deutsche Rentenversicherung Nord
Izrael	Deutsche Rentenversicherung Rheinland
Włochy	Deutsche Rentenversicherung Schwaben (w konkretnych wyjątkowych przypadkach także Saarland)
Japonia	Deutsche Rentenversicherung Braunschweig-Hannover
Republika Korei	Deutsche Rentenversicherung Braunschweig-Hannover
Kosowo	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Łotwa	Deutsche Rentenversicherung Nord
Liechtenstein	Deutsche Rentenversicherung Baden-Württemberg
Litwa	Deutsche Rentenversicherung Nord
Luksemburg	Deutsche Rentenversicherung Rheinland-Pfalz (w konkretnych wyjątkowych przypadkach także Saarland)
Macedonia Północna	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Malta	Deutsche Rentenversicherung Schwaben
Czarnogóra	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Maroko	Deutsche Rentenversicherung Schwaben
Norwegia	Deutsche Rentenversicherung Nord
Filipiny	Deutsche Rentenversicherung Braunschweig-Hannover
Portugalia	Deutsche Rentenversicherung Nordbayern
Polska	Deutsche Rentenversicherung Berlin-Brandenburg
Republika Albanii	Deutsche Rentenversicherung Rheinland-Pfalz
Rumunia	Deutsche Rentenversicherung Nordbayern
Serbia	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Słowacja	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Słowenia	Deutsche Rentenversicherung Bayern Süd
Hiszpania	Deutsche Rentenversicherung Rheinland
Szwecja	Deutsche Rentenversicherung Nord
Szwajcaria	Deutsche Rentenversicherung Baden-Württemberg
Czechy	Deutsche Rentenversicherung Bayern-Süd
Holandia	Deutsche Rentenversicherung Westfalen
Tunezja	Deutsche Rentenversicherung Schwaben
Turcja	Deutsche Rentenversicherung Nordbayern
Wielka Brytania	Deutsche Rentenversicherung Nord
USA	Deutsche Rentenversicherung Nord

Nasza wskazówka: Jeśli nie płacili Państwo jeszcze niemieckich składek albo nie wiedzą już Państwo, do którego niemieckiego ubezpieczyciela były wpłacane Państwa niemieckie składki, wówczas prosimy po prostu nawiązać kontakt z Deutsche Rentenversicherung Bund. Tam zostanie ustalony właściwy niemiecki ubezpieczyciel rentowo-emerytalny, do którego następnie zostanie skierowane Państwa zapytanie lub wniosek.

Zagraniczne instytucje łącznikowe

Osoby kontaktowe dla osób ubezpieczonych oraz dla emerytów i rencistów przy zagranicznych instytucjach łącznikowych mogą Państwo znaleźć, korzystając z zebranych przez nas linków do ubezpieczycieli rentowo-emerytalnych z innych krajów członkowskich lub krajów objętych umowami o zabezpieczeniu społecznym:

Kraj	Ubezpieczenie emerytalne
Australia	Australian Government Centrelink
Belgią	Riijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) Federale Pensioendienst (FPD)/ Service fédéral des Pensions (SFP) Institut National d'Assurances Sociales pour Travailleurs Indépendants (INASTI) / Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) Institut National d`Assurance Maladie-Invalidité (INAMI) / Rijksinstitut voor Ziekte-en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
Bośnia i Hercegowina	Federalni zavod za Mirovinsko/Penzijsko invalidsko osiguranje Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje
Brazylia	Instituto Nacional do Seguro Social (INSS)
Bułgaria	Nationales Versicherungsinstitut (NSSI)
Chile	Superintendencia de Pensiones
Dania	Arbejdsmarkedets Tillaegspension (ATP) Udbetaling Danmark
Estonia	Sotsiaalkindlustusamet (SKA)
Finlandia	Eläketurvakeskus (ETK) Kansaneläkelaitos (KELA)
Francja	Centre des liaisons européennes et internationales de sécurité sociale (CLEISS) La Caisse Nationale d'Assurance Maladie des Travailleurs Salariés (CNAMTS) Info-retraite
Grecja	Geniko Logistirio tou Kratous (GLK) Idryma Koinonikon Asfaliseon (IKA) Organismos Asfalisis Eleftheron Epangelmation (OAEE) Organismos Georgikon Asfaliseon (OGA)
Wielka Brytania	Department for Work and Pensions (DWP) Department for Communities
Indie	Employee´s Provident Fund Organisation (EPFO)
Irlandia	Department of Employment Affairs and Social Protection
Islandia	Tryggingastofnun ríkisins
Izrael	National Insurance Institute
Włochy	Istituto Nazionale della Previdenza Sociale (INPS)
Japonia	Ministry of Health, Labour and Welfare
Kanada	Social Development Canada Regie des rentes du Québec
Republika Korei	National pension service
Chorwacja	Hrvatski zavod za mirovinsko osiguranje
Łotwa	Valsts socialas apdrosinasanas agentura (VSAA)
Liechtenstein	Liechtensteinische Alters- und Hinterlassenenversicherung (AHV)
Litwa	Valstybinio Socialinio Draudimo Fondo Valdyba
Luksemburg	Caisse Nationale d'Assurance Pension (CNAP)
Malta	Ministry for the family and social solidarity
Maroko	Caisse Nationale de Sécurité Sociale (CNSS)
Macedonia Północna	Fond na penziskoto i invalidskoto osiguruvanje na MAKEDONIJA (PIOM)
Republika Mołdowy	Casa Nationala de Asigurari Sociale (CNAS)
Czarnogóra	Republicki fond penzijskog i invalidskog osiguranja Crne Gore
Holandia	Sociale Verzekeringsbank (SVB) Uitvoering Werknemersverzekeringen
Norwegia	nav
Austria	Österreichische Sozialversicherung Pensionsversicherungsanstalt- PVA
Polska	Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spolecznego (KRUS) Zaklad Ubezpieczén Spolecznych (ZUS)
Portugalia	Caixa Geral de Aposentações (CGA) Seguranca Social
Rumunia	Casa Nationala de Pensii
Szwecja	Försäkringskassan Pensionsmyndigheten
Szwecja	Ausgleichskassen der Schweiz AHV Bundesamt für Sozialversicherung
Serbia	Zavod za socijalno osiguranje (ZSO)
Słowacja	Sociálna poist´ovňa
Słowenia	Zavod za pokojninsko in invalidsko zavarovanje (ZPIZ)
Hiszpania	Seguridad Social
Czechy	Ceská správa sociálního zabezpecení (CSSZ)
Tunezja	Caisse Nationale de Retraite et de Prévoyance (CNRPS) Tunisia/Caisse Nationale de Sécurité Sociale
Turcja	Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)
Urugwaj	Banco de Previsión Social (BPS)
Węgry	Országos Nyugdíjbiztosítási Főigazgatóság (ONYF) Nemzeti Rehabilitációs és Szociális Hivatal
USA	Social Security Administration U.S.-Generalkonsulat Frankfurt
Cypr	Ministery of Labour and Social Insurance

Ponadto za pośrednictwem publicznie dostępnej bazy danych o nazwie Spis instytucji w ramach EESSI Komisja Europejska udostępnia informacje o europejskich instytucjach zabezpieczenia społecznego w krajach członkowskich:

Komisja Europejska

Deutsche Fassung